Dava açmama Emri (Anti Suit Injunction) Kararları Nedir? Bu Kararların Türkiye’de Tanınması

Hacı Kara
Dec 2023

DAVA AÇMAMA EMRİ (ANTI SUIT INJUNCTION) KARARLARI NEDİR? BU KARARLARIN TÜRKİYE’DE TANINMASI

Türk hukukunda, dava açmama emri (anti-suit injunction) kelimesinin karşılığı bulunmamaktadır. Dava açmama emri, anglo-amerikan (common law) sistemlinde yaygındır. Burada bir İngiliz mahkemesi, davacıya, yabancı bir devletin mahkemesinde veya tahkim heyetin önünde dava açılmaması veya açılan davaya devam etmemesi için emir vermektedir.

Somut olayda yetki anlaşmasıyla İngiliz mahkemesine münhasır yetki verilmesine rağmen taraflardan birisi başka bir devletin mahkemesinde dava açtığında, karşı taraf yetki anlaşmasından doğan hakkının ihlal edildiğini ileri sürerek İngiliz mahkemesinden dava açmama emri (anti suit injunction) talep edilmektedir. Dava açmama emri (anti suit injunction), İngiliz mahkemelerinin verdiği en etkin bir hukuki tedbir kararıdır. Ancak bu karar, yabancı bir ülke mahkemesiyle ilgili olduğundan en sorun teşkil eden kararlardan birisidir. Dava açmama emri (anti suit injunction) dava açılmaması veya açılan bir davaya devam edilmemesi yönündeki emirleri içeren kararlardır.

Bu tür kararlar Türk mahkemelerinin ve tahkim mahkemelerinin yargı yetkisine müdahale olduğundan Türk Hukukunda kabul edilmesi mümkün olmayan kararlardır. Böyle bir durumda Türk mahkemeleri ve tahkim mahkemeleri yargılamaya devam ederler ve karar verirler bir başka ülke mahkemesinin dava açmama emri (anti suit injunction) ile yargılamayı sonlandırması mümkün değildir. Bu tür kararlar da dava açmama emrine rağmen (anti suit injunction) Türkiye’de icra edilebilirler.